oude kookboeken

Indische kookboeken te over. Je staat er niet meteen bij stil, maar er werden al Nederlandstalige Indische kookboeken geschreven vòòr de onanafhankelijkheid van 1948. Dit zijn eigenlijk de kookboeken die het dichtst bij de authentieke indische keuken staan., Ze zijn immers dáár geschreven, met de orginele ingrediënten. Voor diegene die streng in de leer zijn, zijn deze boeken een echte inspiratie.  Hier bespreken we er een paar.

Het bekende kookboek van mevrouw Catenius is een veel beschaafder kookboek. Mevrouw Cartenius had immers haar opleiding genoten in Parijs. Het bevat dan ook een woordenlijstje met Franse woorden (consomee en canapees). Gelukkig is er ook een maleise woordenlijst. Heel behartenswaardig zijn haar woorden in het "Aanhangsel voor holland"; "Men mene dus niet dat door een willekeurige afwijking van vorenstaande recepten, omdat men niet van (uien of) knoflook houdt, een dragelijke rijsttafel is na te maken" . Deze uitgave is uit de jaren 30. Er bestaat ook een recente herdruk. Er zijn mensen die zweren bij dit boek, maar niet mijn schoonmoeder. Mevrouw Cartenius was immers een deftige dame, die pas op latere leeftijd haar kookboek schreef. De cover verraad al een beetje dit standsverschil; Mevrouw dient op, terwijl achter haar, in de schaduw, haar kokkie het echte werk doet.

Handige bijlage in dit boek: Vis kopen op de markt. Van boven naar beneden: toebroek, lemoeroe, lajang, kakap en bandeng.

De Dendeng Ragi van hiernaast is een vleesgerecht

Een congres was ook een geschikte methode om de nieuwste recepten uit Holland te leren kennen. Alleen zal kalfsgehakt niet makkelijk te krijgen geweest zijn.

Welke vraag zou u aan het geachte forum gesteld hebben?

Zo zag de derde druk van datzelfde boek van mevrouw Cartenius er in 1927 nog uit. Het betreft hier een zeer doorleefd exemplaar.

Je kan nog steeds kue kattetong krijgen in Djakarta

Wat maakt het Keijner kookboek zo bijzonder? Het is een klein en zeer eenvoudig uitgegeven boek. Sinds de eerste druk in 1927 is er vrijwel niets aan de inhoud veranderd of toegevoegd. Pas bij de 14- e druk in 1958 werden er 4 (!) foto,s aan toegevoegd. Die kwamen ook nog van een amsterdams restaurant (Taiton) en een ervan ziet u hiernaast. Wie het boek doorbladert valt echter al gauw twee dingen op.Ten eerste is het opvallend compleet, het bevat maar liefst 688 recepten. Ten tweede staan de recepten van de drie keukens (Hollands, Chinees en Indonesisch) broederlijk naast en door elkaar. De capucijners naast de soto ajam en de rawon naast de foe yong hay. Het boek kiest niet. Gewoon alle lekkere dingen bij elkaar. Daarmee is het niet alleen de historische weergave van een stuk nederlandse geschiedenis, maar ook een voorbeeld voor de moderne mens: Het geeft niet waar je vandaan komt, als je maar lekker bent.

Dit boekt is helaas niet meer verkrijgbaar, hoewel er nog in 1998 een druk is verschenen bij Becht in Haarlem onder de titel 'Keijners kookboek'. Dezelde uitgever heeft hetzelfde boek ook korte tijd uitgegeven onder de (verkeerde) titel Fengshui kookboek.

Gelukkig is het hele kookboek online in te zien op deze website..

Een van de laatse indische kookboeken (Uit indie dus, 1949) is dit boekje van mevrouw Loggers. Zij was lerares aan de Indonesische school voor vrouwen en meisjes in 's- Gravenhage. In tegenstelling tot het vorige kookboek is dit boek geheel gericht op de zelfredzaamheid van de kokkie.Om die reden werden talloze illustaties toegevoegd want "de huisvrouw heeft er niet langer het personeel tot haar beschikking, dat voorheen regel was". Bij mevrouw Cartenius was dat nog heel anders getuige ook de (fraaie) illustratie op omslag van haar boek. Ook haar spekkoek recept moest je met twee personen maken.....

Dit is de ware liefhebber. De tijd nemen om een recept, dat je echt lekker vond, in je eigen woorden op te schrijven. Ook was het zo dat voor veel mensen een kookboek een luxe was die je je niet kon permiteren.

Dit is een heel andere soto dan we kennen , zo mis ik de kunir. Gaan we maar eens proberen.

Heerlijk waren die kattentongen bij de koffie! Wie heeft een papiertje?

Nadat de golf repatrianten in Nederland was aangekomen onstond een nieuw soort Indisch kookboek. Dat gebeurde vaak nogal in de marge, want inburgeren was immers het devies, en je liep niet zo te koop met je andere eetgewoonten. In die kookboeken zie je vaak truukjes om om het gebrek raan de goede ingredienten te omzeilen. Zo bijvoorbeld het twijfelachtige advies om Daun Salam te vervangen door laurier…

Deze opsomming van boeken is alles behalve volledig en uitsluitend gebaseerd op wat ik in mijn boekenkast vond.

In het moderne Indonesië is men veel minder dan wij, geneigd naar het verleden te kijken. Toch is er dit kookboek te krijgen met "25 nostalgische recepten uit de hollandse tijd". Wat dacht u van Sambal Majoor, Tipsy Cake (met rum) of Indische Pastei, Die pastei maakte Mientje met doperwtjes en knakworst, maar ook met soeoen .Die hollandse ingrediënten kwamen destijds uit blik en is daarmee een typisch voorbeeld van een recept uit twee culturen, fusion heet dat tegenwoordig. Het grappige is dat Keijner het recept in 1927 nog niet kende. Het moest nog geboren worden.

all rights reserved  indoshop.nl