Informatie over het indisch cultureel erfgoed en Indonesië

Inleiding.

Indonesië is een verbijsterend land. Een bezoek kan u uw wereldbeeld veranderen en u uw eigen leven op een nieuwe manier doen bekijken. Het is dus alleszins de moeite waard. Wij reisden tientallen malen naar deze Gordel van Smaragd en we willen graag onze ervaringen met u delen. We hebben geleerd dat verre reizen fysiek en mentaal, een verregaande impact kunnen hebben. Velen laten zich hierdoor afschrikken, maar is het juist niet wat we naar op zoek zijn? We willen u een aantal tips geven, zodat u goed voorbereid op reis kan gaan en misschien nog dieper in land en cultuur onderduiken dan u al van plan was. Alle hieronder beschreven raadgevingen zijn gegroeid uit eigen ervaringen en dus niet her en der bij elkaar gesprokkeld.

Eten en drinken

Je kan fantastisch eten in Indonesië. Smaken en geuren die u nog nooit eerder hebt geproefd of geroken, kunnen een nieuwe dimensie geven aan uw ervaring. Ons favoriete restaurant ziet er als volgt uit; plastic stoelen, TL verlichting , een dikke vrouw in de keuken en een paar lokale mensen die lekker aan het eten zijn. Hier stappen wij zo naar binnen en smullen er van de rendang of lotek. Over eten op je vakantiebestemming kunnen hollanders heel panisch doen. Allerlei horrorverhalen doe hierover de ronde, vooral over alle ziektes die je kan oplopen. Vooral op bekende vakantiebestemmingen zie je toeristen massaal in speciaal voor hen bestemde restaurants verdwijnen,. Ze eten dan pizzas of patat en zijn dan heel tevreden over de voorzieningen aldaar. Wanneer je weet hoe er gekookt wordt, realiseer je je dat de risico's helemaal niet zo groot zijn. Normaliter wordt alles vers bereid. De kip wordt voor dag en dauw op de markt gekocht, meteen geslacht en bereidt, en s'avonds is alles open de volgende dag begint alles weer opnieuw. Eten wordt dus niet bewaard of opgewarmd, nee gewoon altijd vers bereid.(uitzondering hierop is het Padang eten) Ook is het zo dat vrijwel iedere Indonesier die niet thuis eet , ergens zijn maaltijd op straat koopt, of even snel een warung induikt om zijn maag te vullen. Er wordt dus veel en vaak gekookt. In veel steden verschijnen er s'avonds op straat allerlei eterijen, (een mooi oud woord dat geen uitleg behoefd) Ook daar kunt in rustig gaan eten, het eten daar is eenvoudig maar smakelijk en bijzonder goedkoop. (ong. 20.000 Rp. = 1.50 euro) Wanneer je echter eet uit au bain marie-bakken en er overal ijskasten staan, zoals bij de middelgrote hotels dan zijn de risico's al wat groter. Hoe kies je dus je restaurant ? Laat ook hier je intuitie je leiden, en verder kan je letten op : Zitten er al mensen te eten? prima/ is de vloer schoon? ook goed/ Werken er alleen maar mannen? dan heb ik meestal twijfels. Mooi uithangborden, menukaarten met foto's maar geen prijzen, europese gerechten? Wij lopen hier gewoon door. Wilt u er eens goed tegenaan dan is er meestal ook wel een chinees restaurant te vinden. Je herken je ze vaak aan het feit dat ze met vis en schaaldieren adverteren. Ook de naam wijst vaak de weg, iets met "gouden berg" of "bron van geluk" ,maar meestal ontbreken de bekende chinese karakters. Ook als u weer eens varkensvlees wilt eten moet u bij een chinees zijn. Omdat je veel zweet moet je ook veel drinken . Klinkt logisch. Toch zal je aanvankelijk de neiging hebben om evenveel te drinken als thuis, bij een maaltijd bijvoorbeeld. Om aan je vochtbalans te kunnen voldoen dien je echter minstens twee liter water per etmaal te drinken. Het gekke is dat je niet merkt wanneer die vochtbalans verstoord is. Als het te laat is ben je echt heel ziek. De oplossing zit dus in het tussendoor drinken . Je zult dus ook zien dat iedere toerist altijd meteen fles water (Aqua) zeult. Die kan je letterlijk overal kopen. Dus : altijd water bij je hebben en als je maar even zit: DRINKEN. Misschien is het toch niet overbodig te vermelden dat water uit de kraan nooit drinkbaar is. Ijsklontjes en schaafijs is meestal wel te vertrouwen, zeker op Bali. Wat voor drinken geldt geldt gek genoeg ook voor eten. Door de warmte heb je vaak minder eetlust .Verder heb je de neiging meer te snoepen omdat er zoveel lekkere hapjes overal te koop zijn . Hierdoor heb je de neiging af en toe een maaltijd over te slaan. Niet doen dus . Dwing jezelf tot drie goede maaltijden per dag en maak daar een regel van.

Kleding.

 Kleren maken de man zegt een oud spreekwoord maar het lijkt wel of veel vakantiegangers ieder gevoel voor decorum laten varen en er nog maar een criterium geldt: hoe minder hoe beter. Dus zie je in de winkelcentra van Kuta wel jongens lopen die slechts in een zwembroek gehuld zijn en ook nog op blote voeten lopen, omdat "het zo warm is". Wat doe deze jongens fout? Voor lokale mensen is het vrij onfatsoenlijk is om er zo bij te lopen. Alleen arbeiders die zwaar lichamelijk werk doen zullen dat met ontbloot bovenlijf doen en op blote voeten lopen alleen de bedelaars. Maar goed, als die die jongelui dat zo willen, dan zullen zij er niets van zeggen. Belangrijker is misschien dat het ook helemaal niet effectief is om veel uit te trekken als het zo warm is. Zonne warmte op je lijf zal in je lichaam worden opgenomen en moet er dan toch op een of andere manier weer uitgewerkt worden. Bedekken is dus het devies, maar dan met zo dun mogelijke stof. Dus kiezen we niet voor een spijkerbroek maar voor shorts van dun katoen, en geen T-shirt maar overhemden. Voor dames is een jurk het koelste. Ook je hoofd bedekken houdt je hoofd koeler dan met niks de straat opgaan. Dus altijd een petje of hoedje bij de hand. Aan je voeten zitten slippers of sandalen. Sommige oudere mensen kunnen niet loskomen van hun gewoontes om een hemd of sokken te dragen, maar het is echt beter zonder. Soms zie je ook stoere wereldreizigers rondlopen op hun bergschoenen met geitenharensokken. Dit is echter alleen aan te raden als u echt een junglewandeling gaat maken of een vulkaan wilt beklimmen. Dan is er nog een heel ander aspect waar u rekening mee moet houden. Buiten Bali moet u ook letten op de Moslim regels. En dat geldt dan vooral voor de dames. Decolleté s zijn bij ons vrij gewoon, maar in Indonesie beslist niet. Gewoon niet doen dus. Rokken tot op de knie of langer. Blote schouders is ook niet je van het. En het is altijd handig om een sarong bij u te hebben voor noodgevallen. Uw bereidheid om uw kleding aan te passen aan dit soort situaties, is altijd een test voor uw aanpassingsvermogen. Een indonesiër zal hier het begrip respect voor gebruiken, en dat is precies wat het is. Hoewel ik dus adviseer u goed te kleden, moet die kleding u wel in staat stellen optimaal te zweten, dus het moet ruim zitten. Omdat zweten zo'n belangrijke rol vervult , hierover een apart verhaaltje.

Dit is het schrikbeeld van de moderne reiziger, maar ten onrechte. Het grootste probleem is eigenlijk op je hurken zitten. U moet dat gewoon thuis oefenen. Het schoonspoelen met een bakje water is een techniek die enige oefening vereist. Al met al is het erg wennen, maar objectief gezien is een toch een hele hygienische manier van toileteren. Op veel toeristische bestemmingen kom je westerse toiletten tegen, maar op onverwachtte momenten moet u er toch een keer aan geloven.

Ziekenhuisopname in Indonesie.

Soms lig je voordat je het weet in een ziekenhuis. Dat heeft heel wat meer haken en ogen dan in Nederland en dit kan daarom ook voor je reisgenoten een moeilijke periode worden. Daarom hierover wat informatie. Vňor je op vakantie gaat zorg je voor twee dingen . Eerstens dat je je zorgverzekeringspasje in je koffer hebt. En tweedens dat je toch een reisverzekering hebt afgesloten. Dit laatse is nodig omdat je standaard zorgverzekering ziekenhuisopname maar voor een beperkt deel dekt In mijn geval waren die kosten rond de 5000 euro, en dat zou zonde van je spaarcenten zijn. Wanneer je naar een ziekenhuis wordt gesleept kom je meestal in een lokaal ziekenhuis terecht (umum) Voordat je in een bed terecht komt moet echter eerst de financiering worden besproken. Dat komt vreemd over ,maar in een arm land als indonesie heeft vrijwell niemand een ziektekostenverzekering. Sterker nog, een gemiddeld ziekenhuis weet helemaal niet om te gaan met verzekerden en eisen gewoon contante betaling. Het ziekenhuis zoekt financiele zekerheid nog voordat je in je bed ligt. Het kan dus voorkomen dat je je paspoort moet inleveren of dat er een (flink) voorschot geeist wordt, nog cash ook. Voor je eventuele reisgenoten zijn dit hectische momenten, vooral als nederland niet te bereiken is, omdat het daar nacht is, of omdat je alarmnummer niet weet wat te doen. Als je alleen reist , dan is dit het moment dat je je voor je kop slaat, als je daar tenminste toe in staat bent. Wat te doen?. In Bali is er gelukkig de volgende oplossing. Handige zakenmensen, meestal australiërs, hebben de weg naar uw reisverzekering wel ontdekt en hebben speciale klinieken opgericht om dit geld zo snel mogelijk te innen. U kunt daar dankbaar gebruik van maken. Overal in Bali ziet u speciale klinieken voor buitenlanders, De hele kleintjes kunt u beter vermijden. Zelf ben ik terechtgekomen in de BICM clinic in Kuta en was daar heel tevreden over. (tel.0361-761263 ) De intake lijkt hier veel op die in Nederland. Adres: Jalan Ngura Rai 100 Kuta Bali. Het alarmnummer van de ANWB functioneert in dit soort gevallen heel goed, terwijl alarmnummers van sommige verzekeringen soms enorm falen. Een nuttige website voor zieken in Indonesie is die van de nederlandse ambassade in Djakarta Ook bij andere serieuze problemen moet je daar zijn. (tel +62-21-525 1515)

Dit zijn in het kort dus onze gezondheidsadviezen:

 -Zorg dat een aanvullende   ziektekostenverzekering hebt.

- Vecht tegen je Jetlag.

-Ga minstens 3x per dag eten , ook al heb je   geen zin.

-Gebruik ieder pauzemoment om wat te    drinken. Een beetje zoals een roker weer   naar zijn sigaret pakt. Bier is GEEN   dorstlesser.

-Bedek alle wondjes met een pleister

Ziek zijn op Bali.

 Tropische ziektes spreken enorm tot de verbeelding, ze lijken een onlosmakelijk deel te vormen van onze vakantieavonturen, en sterke verhalen hierover zijn dan ook een vast onderdeel van veel reizigersverhalen. Thuis is ziek zijn vooral voor de ouderen en pechvogels bedoeld, maar hier in de tropen lijkt iedereen weer mee te mogen draaien in de grote russische roulette. Karakteristiek voor al die nare ziektes is vooral dat ze zo onbekend zijn en daarom is het dus verstandig om je er van te voren even in te verdiepen .Een overzicht van alle ziektes vindt je o.a. op de site van het Rotterdamse havenziekenhuis, maar dit soort sites brengen je niet in een vakantiestemming. Het is overigens opvallend hoe verschillend de adviezen zijn die je krijgt als je je informeert over ziekten in de tropen. De een zegt dit en de ander iets heel anders. Dit is ons verhaal: Uit ervaring weten we te melden dat de topdrie kansen om in Bali in een ziekenhuis te belanden er als volgt uit ziet:

                 1.Verkeersongevallen waaronder de z.g. Balikiss.

                  2.Darmproblemen de z.g. Balibelly.

                  3.Dengue.

Die verkeersongevallen op nummer 1, daar had u niet op gerekend, maar wie het verkeer in Indonesie ooit van dichtbij heeft meegemaakt, weet dat dit een volstrekt anarchistisch proces is. Als je daarbij dan optelt dat het vooral voor jongelui heel aantrekkelijk en makkelijk is om een brommertje te huren, dan besef je dat dit een risicovolle combinatie is. Klassiek verloop is een onvermijdelijke valpartij, waarbij het onderbeen beklemd raakt onder de hete uitlaat. Gevolg is een fikse verbranding op je kuit, de z.g. Balikiss. De wond opzich is al vervelend genoeg, maar daarbij komt dat de kans op infectie in de tropen aanzienlijk groter is. Vliegen spelen hierbij een grote rol, verderop daarover meer.

 Op nummer twee staat de Balibelly. Dit is een een combinatie van darmproblemen en uitdroging. De oorzaak hiervan ligt vaak bij een combinatie van drankgebruik en slecht eten. De verschijnselen zijn diarhee, slapte, soms overgeven. Wanneer dit aanhoud droog je uit en is ziekenhuisopname (voor een infuus) en een antibiotica kuur de oplossing. Gewone diarhee overigens, hoort bij een verre vakantie, niet te moeilijk over doen dus. Blijf drinken en ook eten , grijp niet meteen naar de pillen, want morgen is het weer over.

Op nummer drie staat Dengue of knokkelkoorts. Een voor velen vrijwel onbekende ziekte, die pas sinds 20 jaar in Indonesie voorkomt. De ziekten komt periodiek veel voor en is dan soms een paar jaar weg. Uw websiteontwerper is destijds ook slachtoffer geworden van deze ziekte, dus ook deze informatie is uit de eerste hand. Verschijnselen zijn plotselinge hevige koorts (binnen 2 uur 40 graden) en rugpijn. Verdere verschijnselen lijken veel op griep, waaronder stijve gewrichten. Je kan de ziekte in allerlei gradaties krijgen, dus soms denk je dat je gewoon griep hebt, maar aan de andere kant heb je 1,5 % kans dat je er aan overlijdt.

De ziekte kent een heel strak scenario van ruim 10 dagen , met pas op dag 5 de bekende bloeduitstortingen. De ziekte is alleen met zekerheid te diagnostiseren met een bloedonderzoek, en het herstel is langzaam. Er zijn geen medicijnen tegen. Meer informatie vindt je hier.

Preventie bestaat uit het (overdag) gebruik van antimuskietenmiddelen, zoals DEET. Ook deze vakantie is een bekende van ons geveld door deze mug.

 Malaria komt op Bali niet voor, en er zijn voor Bali ook geen andere inentingen verplicht. Op plekken buiten Bali waar die wel voorkomt kan je het beste de volgende 3 voorzorgsmaatregelen nemen;

1: Gebruik een klamboe wanneer je gaat slapen. Veel hotels hebben er standaard al een hangen., Maar   wij hebben er altijd een bij ons.

2: Smeer je in met een muskietenwerend middel zoals DEET. Net als bij dengue dus, maar nu s’avonds. 3: Slik een preventief middel. De WHO (wereldgezondheidsorganisatie) adviseert Artemisia, wat een   eenvoudig algemeend versterkend middel is. Vroeger werden er bijzonder agressieve   preventiemiddelen voorgeschreven zoals Lariam, wat dramatische bijwerkingen heeft. Toch is   Artemisia moeilijk te krijgen, dankzij een succesvolle lobby van de geneesmiddelen industrie. (Probeer   het thuis en online te kopen.) Dat geldt ook voor klamboes , die in Indonesie lastig te krijgen zijn, terwijl   spuitbussen in iedere toko voorhanden zijn.

Waar je ook op moet letten zijn vliegen. Heel anders dan bij ons lijken de Indonesische vliegen gespecialiseerd in het opsporen van wondjes.

Heb je dus een muggebeet gehad en heb je eens flink gekrabt, dan zal niemand op dat kleine wondje letten behalve deze vlieg. Een paar dagen later merk je dat het wondje is ontstoken, en het zal niet genezen. In de meeste gevallen zal de onsteking blijven groeien, en na een week heb je een flinke zweer en ga je je ook beroerd voelen. Het vreemde van deze zweren is dat ze onstuitbaar doorgroeien,wat je er ook aan doet. Je bent dan de trotse eigenaar van een tropische zweer, en die zij in staat hele gaten in je been te slaan. Enige remedie is een anti-bioticakuur. Een lokaal geneesmiddel is balsemien, wat moeilijk te krijgen is en maar ten dele werkt. Vreemd genoeg gaan deze zweren vanzelf over wanneer je weer in Nederland bent. De les die we hieruit leren is dat je alle wondjes direkt moet bedekken met een pleister.

Jetlag .

 Een van de eerste dingen waar u mee te maken krijgt na een verre reis is een Jet Lag. Eigenlijk is het een verstoring van uw biologische klok. Uw lichaam is gewend op bepaalde tijden bepaalde dingen te doen . Wakker worden , eten, werken en uitrusten verlopen eigenlijk volgens een vrij strak schema. Eenmaal in indonesie aangekomen is dat schema opeens 7 uur naar voren opgeschoven, en uw lichaam hobbelt daar met moeite achteraan. Dat niet synchroon lopen kan 3 tot 5 dagen duren. de verschijnselen zijn concentratievermindering, slaap of juist gebrek daaraan. Wat doet u daaraan? Het belangrijkste is eigenlijk: Dwing uzelf zo snel mogelijk in het nieuwe ritme en geef niet toe aan de lichamelijk drang toch maar even een dutje te doen. Vergeet uw oude ritme en reken niet steeds terug hoe laat het nu "eigenlijk" is. Koffie is een probaat middel om wakker te blijven wanneer u zich suf voelt, en begin meteen met een goed maaltijd ritme ,ook al hebt u geen honger. Blijf actief. Om in slaap te komen kunt u Melatomine gebruiken, een middel dat algemeen verkrijgbaar is (in nederland). In tegenstelling tot wat er op de verpakking staat werkt het vrijwel meteen. Vermijdt de eerste dagen belangrijke financiele beslissingen en wees voorzichtig met autorijden. Wanneer u toch gaat slapen overdag dan is het mogelijk dat u in uw 'hollandse" ritme blijft hangen en zelfs na een paar dagen kan u nog zo terugfloepen. Sterk zijn is dus het devies.

      Klimaat en Airco.

 Ik hoef u niet te vertellen dat het warm is in Indonesië. Overdag is de temperatuur altijd rond de dertig of meer, en s'nachts maar een paar graden lager. De warmte bepaald vaak uw activiteitenniveau en vooral in het begin van uw reis kunt u totaal geveld worden door de hitte. Nu zijn er in principes twee methodes om daar mee om te gaan. Airco of aanpassen. Je verzetten of Go with the flow. Ook in Indonesie is overal airco te vinden. Iedere taxi, bus, hotelkamer of winkelcentrum is tegenwoordig gekoeld . En flink ook. Het lijkt erop data hoe luxer je wilt overkomen , hoe kouder je airco staat afgeteld. Je kunt dus een royaal deel van je vakantie in hollandse temperaturen doorbrengen en veel mensen zullen er dan ook nauwelijks bij stil staan . Toch kan het ook anders: Je kunt proberen je aan te passen aan de warmte. Aanpassen is sowieso het devies maar hier ook. Hoe wilt u anders het echte indonesie ontdekken? Een markt bezoeken,een wandeling maken, een monument bekijken of een lokale eettent bezoeken is een ware opgave als u zo uit de koelkast van uw taxi en hotelkamer stapt. Daarentegen is uw vrijheid veel groter wanneer u gewend bent aan de warmte om u heen. Wat wij doen, is dus zoveel mogelijk airco's vermijden, ook in je hotelkamer. Wel een ventilator natuurlijk maar geen airco. Al een paar dagen na aankomst kunt u dan vrijwel onbeperkt uw gang gaan. Houd u wel aan de volgende uitgangspunten. Pas uw dagindeling aan: Sta vroeg op, en doe midden op de dag(12-3 UUR) weinig. Neem een siësta ,maar pas als uw jetlag achter de rug is. Drink vaker en meer. Doe gewoon minder dan u thuis gewend bent. (Planplan) Wat betreft die ventilator op uw kamer; zorg ervoor dat uw vooral uw benen in de luchtstroom liggen en niet uw hoofd.

Zweten.

 Zweten is bij warmte de manier om uw lichaamstemperatuur stabiel te houden. Het is een bekend natuurkundig verschijnsel dat een vochtig oppervlak afkoelt op het moment dat het vocht kan verdampen. Hoe meer er verdampt, hoe lager de temperatuur wordt. Les é é n is dan ook: Sta uzelf toe te zweten. Van nature bent u gewend zweetvorming te voorkomen, maar daar moet u maar eens vanaf. Zweten is lekker, en trouwens het is ook gezond , want u verliest gelijk een hoop afvalstoffen. Het wil echter niet zeggen dat u naar zweet mag ruiken. Het ruiken naar zweet is in Indonesie een groot taboe. (taboe is trouwens ook een woord vandaar) .Je lost dat stinken eenvoudig op door veel te douchen ; 3 keer per dag is weinig. Zwetend en douchend komt u dus de dag door, en u gaat dat nog waarderen ook. Vergeet niet uw vochtbalans op peil te houden door veel te drinken, zoals hierboven al is omschreven.

Flauw.

Soms zit je ergens en je voelt je flauw. Nergens zin in. Geen honger geen dorst, het liefst even liggen. Dit is vaak de voorbode van ziek worden en een slechte conditie. Ga op zo'n moment juist eens stevig eten en je voelt je gelijk opknappen. Mocht je echt ziek worden ,doe dan als volgt. Vertel eerst het hotelpersoneel dat je ziek bent en aarzel niet een via hen een dokter te laten komen. Dan ga je drinken met ORS . ORS is een eenvoudige combinatie van zout en suiker en dus heel vies. Het helpt je echter weer in balans te komen. Het is heel verstandig om ORS van huis mee te nemen. Verder is verstandig een multi-vitamine mee te nemen en dit vanaf het begin van de reis dagelijks in te nemen

Reizen: